Issue: [description | ticket/issue URL]

Context en probleemstelling¶

Het Federatief DataStelsel is voornamelijk gericht op data delen en datagebruik bevorderen voor maatschappelijke vraagstukken. Hoe kan dat plaatsvinden en wel op een veilige en verantwoorde wijze worden gedaan?

Beslissingsfactoren ¶

• Werkagenda Waardengedreven Digitaliseren
• Public Stack en (natuurlijk) de
• Gebruiker centraal
• Regie op Gegevens

Overwogen opties¶

• Verantwoord datagebruik
• Gebruiker centraal
• Regie op Gegevens
• …

Besluit¶

Gekozen oplossing: "Verantwoord datagebruik", omdat dit meer recht doet aan het gebruik van data op een verantwoorde en ethische manier, wat relevant is voor het Federatief DataStelsel.

Positieve gevolgen ¶

• Verantwoordelijk omgaan met data delen betekent dat er actief transparantie en documentatie moet zijn over het gebruik, de context en de toepassing van data
• In sommige gevallen zullen de (maatschappelijke) baten van een goed met data onderbouwde afweging zwaarder wegen dan de individuele afscherming; dit vraagt om een ethische discussie en een expliciet besluit te kunnen voldoen aan verantwoord datagebruik

Negatieve Consequences ¶

• Voor maatschappelijke vraagstukken kan niet zomaar alle data gebruikt worden zonder plan om het gebruik van data te minimaliseren, veiliger te maken en te verantwoorden
• In sommige gevallen zullen de (maatschappelijke) baten van een goed met data onderbouwde afweging zwaarder wegen dan de individuele afscherming; dit vraagt om een ethische discussie en een expliciet besluit te kunnen voldoen aan verantwoord datagebruik

Pros en Cons van de oplossingen ¶

Verantwoord datagebruik¶

Met 'verantwoord datagebruik' verwijzen we naar ethische en juridische overwegingen bij het gebruik van data. Het juicht datagebruik toe terwijl het tegelijkertijd de risico's adresseert rondom dat gebruik en de verantwoordelijkheid voor juiste (= ethisch valide) toepassing van de data. En dat in brede zin. De burger, bedrijven, gebruikers dienen gerespecteert te worden, terwijl er ook onderbouwd met data antwoord gegeven dient te worden aan maatschappelijke vraagstukken.

Gebruiker centraal¶

De gebruiker centraal stellen is een heel goed idee. Het Federatief DataStelsel ondersteunt dat idee dan ook zeker! MAAR de gebruiker centraal legt de nadruk op een gebruiks vriendelijke interface ten opzichte van publieke waarden. Het is goed mogelijk om een zeer gebruiksvriendelijke en intuïtieve gebruikersinterface aan te bieden die op een slechte manier gebruik maakt van data. Dit is uiteraard niet het doel van Gebruiker Centraal, maar de nadruk ligt daar toch meer op de inclusie van burgers en gebruikers dan op de publieke waarden voor het gebruik van data.

FDS overwegingen

Het Federatief DataStelsel ondersteunt het centraal stellen van de gebruiker (lees: burger). Zo'n stelsel omvat echter meer dan alleen de gebruiker in het centrum. Met 'verantwoord datagebruik' willen we de gebruiker centraal stellen in samenhang en weloverwogen (juridisch én ethisch) met bredere vraagstukken waarvoor data gebruikt dient te worden.

Regie op Gegevens¶

Regie op gegevens is ook een programma van de Digitale Overheid. In dit programma is een voorstudie gedaan naar een kader voor regie op gegevens:

• Hoofdprincipes
  • Mens centraal
  • Digitale autonomie
  • Inclusiviteit
• Inrichtingsprincipes
  • Vertrouwen
  • Transparantie
  • Interoperabiliteit
  • Dataminimalisatie

Al deze principes zijn erop gericht om duidelijkheid en grip te kunnen verschaffen aan personen en bedrijven daar waar het over hen gaat. Daarvoor is het noodzakelijk om te weten waar welke data is en wordt gebruikt, zeker in geval van persoonsgegevens.

FDS overwegingen

Het Federatief DataStelsel ondersteunt deze principes en richting van harte. Het is echter te weinig om alleen het perspectief van persoonsgegevens te beschouwen. Met 'verantwoord datagebruik' willen we de regie op gegevens principes en richting omarmen én breder trekken / toepassen.

Links ¶

• Link naam
• …